ره آورد نور

اشاره
همزمان با تولید نرم‌افزار مدیریت استناددهی پژوهیار از سوی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، برخی از پایگاه‌های خبری و اطلاع‌رسانی به معرفی این محصول پژوهشی اقدام نمودند. در ذیل، اخبار مربوط به این موضوع را در بعضی پایگاه‌ها مرور می‌کنیم.

مقدمه

در پژوهش، «استناد» امری ضروری است. استنادها باید با شیوه‌ای منظم و استاندارد مرتب شوند. شیوه‌های استناد، رویکردهای استاندارد برای استناد به منابعی هستند که مؤلف در تدوین اثر خود از آن‌ها بهره گرفته است.

در صورتی که شما پایگاه اینترنتی یا وبلاگی دارید، می‌توانید با دنبال کردن چند گام ساده پایگاه‌ خود را با نرم‌افزار پژوهیار سازگار نمایید. با این کار، بازدیدکنندگان پایگاه شما می‌توانند به‌سادگی آن را مورد استناد قرار دهند و به این ترتیب، نه تنها حقوق معنوی محتوای آفریده‌شده توسط شما کمتر در معرض تهدید قرار می‌گیرد، بلکه تعداد بازدیدکنندگان شما نیز به تبع مورد استناد قرار گیری افزایش می‌یابد.

اشاره

پژوهشگران هنگامی که از پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف استفاده می‌نمایند و دایره منابع خود را برای نگارش و تحقیق گسترده می‌بینند، ذهن آن‌ها درگیر شده و دچار سردرگمی می‌گردد. پس دو مسأله برای آن‌ها به وجود می‌آید؛

چکیده

نرم‌افزار پژوهیار، نسخه تغییریافته‌ای از نرم‌افزار زوترو (1) است که امکانات مورد نیاز کاربران فارسی‌‌زبان به آن افزوده شده است. این نرم‌افزار، دو کاربرد اصلی دارد؛ کاربرد اول، ذخیره مشخصات مراجع و درج خودکار استنادها و کتابنامه منطبق بر شیوه‌نامه مورد نظر پژوهشگر است. کاربرد دوم، ذخیره و طبقه‌بندی همه اطلاعاتی است که محقق در جریان پژوهش به دست می‌آورد.

چکیده
جستجو، گردآوری و سازماندهی منابع اطلاعاتی، تحقیقاتی و پژوهشی از یک سو و استناددهی به منابع مورد استفاده قرار گرفته از سوی دیگر، همواره یکی از مسائل مهم و ضروری پژوهشگران بوده است. به موازات رشد و توسعه فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، کتابخانه‌ها، دانشگاه‌ها، مراکز اطلاع‌رسانی، علمی و پژوهشی، به ابزارهای ذخیره و بازیابی اطلاعات مناسب و سودمند مجهز شدند و همچنین، ایجاد و توسعه شبکه وب و اینترنت جهانی، منجر به دسترسی پژوهشگران به منابع بی‌شمار اطلاعاتی شد.

چکیده

با توجه به اهمیت بسیار بالای معتبر و موثق بودن اطلاعاتی که در نوشته‌های علمی ارائه می‌شوند، مؤلفان و پژوهشگران، نیاز به ابزارهایی توانمند دارند که آن‌ها را در فرایند گردآوری، سازماندهی و بهره‌گیری از اطلاعات خود یاری رساند.

مقدمه

در گذشته، امر استناد به‌گونه‌اي معمول بوده؛ ولي ضوابطي مدوّن كه بتوان آن‌ها را مباني نظري چنين امري تلقي كرد، نداشته است. در اسلام، تنها حوزه‌اي كه اين امر را به طور جدّي مورد ملاحظه قرار داده، علم‌الحديث است كه سابقه آن به قرون اوليه هجري مي‌رسد.

اشاره

تحقیق و پژوهش، همواره از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و نوشتن صحیح و مناسب یک مقاله، رکن اساسی برای چاپ مقالات علمی می‌باشد. در تهیه مقاله از منابعی استفاده می‌شود و ذکر این منابع به شیوه‌ای مطلوب، بسیار حائز اهمیت است.

چکیده

انجام هر فعالیت علمی، نیازمند آگاهی از فعالیت‌های مرتبط پیشین است؛ به عبارت دیگر، تعمق در آثار دیگران و استفاده از اندیشه‌های پویا و ارتباط آن‌ها با قلمرو فکری خود، به گونه‌ای که جنبه‌های مختلف آن را بهتر و دقیق‌تر تحلیل کنیم و از این طریق، نسبت به میراث فکری خويش غنی‌تر و عمیق‌تر بیندیشیم، از جمله وظایفی است که هر محققی باید به انجام آن اهتمام ورزد.

چکیده

استناد و استناددهی، یکی از معیارهای نگارش متون گوناگون است و از زمان‌های دور مورد توجه بسیاری از علما و قدما بوده، تا کنون نیز این اهمیت جایگاه خاص خود را از دست نداده است. در این مقاله سعی شده است که تعاریفی از استناد و استناددهی ارائه شود.

علم در دوران ما از جهتی بسیار «تند» و از جهتی هم بسیار «كند» به پیش می‌رود؛ «تند» از این جهت که برآیند تغییرات و تحولات علمی و تأثیر آن در روزگار ما، بسیار خودنما است و به جزء ضروري تحولات پیرامون ما، و بلکه به عامل آن، تبديل شده است. «كُند» هم از آن جهت که هر یک از کنشگران عرصۀ علم و فنّاوری، اولاً نقش محدودی در به حرکت درآوردن چرخ علم دارند و ثانیاً این نقش را در دل نقش دیگران و همگام با آنها ایفا می‌کنند و ثالثاً این‌که سال‌ها مرارت هر یک از اصحاب در یکی از گرایش‌هاي عرصه‌های علم و فناوري، گاهی در بهترین حالت، صرفاً به بهبود یا تغییر در گوشه‌ای از یکی از فرایندهای نرم‌افزاری، مدیریتی و طبّی و یا آموزه‌های روان‌شناختی، فلسفی یا اقتصادی منجر می‌شود.

 مقدمه
در سال‌های اخیر، مکرراً شاهد انتشار خبرهایی با موضوع تقلب در پژوهش‌های دانشگاهی بوده‌ایم و روایت‌های متفاوتی در گوشه و کنار جهان درباره سوء استفاده تعدادی از پژوهشگران از کارهای پژوهشی دیگران (خسروی، 1385؛ کونگ (1) و همکاران، 2010؛ برلینک، (2) 2011؛ گادالهاک، (3) 2011؛ باتلر، (4) 2009) شنیده می‌شود. جدای از بحث کاهش رعایت اخلاق در پژوهش‌های عصر حاضر، عده‌ای افزایش پدیده تقلب را در محیط‌های دانشگاهی به عنوان پیامدی از پیشرفت فناوری در نظر می‌گیرد (گیبسون و چستر ـ فانگمن، (5) 2011، ص 132). بی‌اخلاقی‌هایی که در محیط‌های دانشگاهی و پژوهشی رخ می‌دهد، از لحاظ چگونگی‌ ارتکاب، میزان تقلب، نوع فریبکاری و از دیدگاه‌های دیگر، به انواع متفاوتی تقسیم می‌شوند و شاید به همین دلیل متنوع بودن، با عناوین کلی متفاوتی نظیر: نادرستی دانشگاهی، کج‌اخلاقی دانشگاهی، بداخلاقی پژوهشی، سوء رفتار پژوهشی و‌... مطرح می‌شوند.

 نرم‌افزار چند رسانه‌ای واکاوی ماهیت و زمینه‌های پیدایش خیزش‌های جهان اسلام، تحت عنوان«حماسه بیداری» تولید مشترک آستانه مقدسه قم و مرکز مطالعات راهبردی رصد می‌باشد.
این نرم‌افزار در هشت بخش به بحث پیرامون بیداری اسلامی پرداخته است که در این مجال درباره هر بخش توضیحاتی ارائه می‌گردد. این بخش‌ها عبارت‌اند از:

اشاره

جهان اطلاعاتی امروز، رشد فزاینده‌ای در زمینه تولید دانش و ابزارهای فناوری یافته و هر چه می‌گذرد، بر گستره و میزان دانسته‌های بشر افزوده می‌شود. به همین دلیل، لزوم معرفی کامل و صحیح به همراه ایجاد ساختار موضوعی و منطقی در یافته‌های علمی، امری ضروری خواهد بود؛ چرا که نبود شفاف‌سازی و نداشتن دسته‌بندی منظم و منطبق با موضوعات علمی و پذیرفته شده، کار نگهداری و کاوش در اطلاعات را با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌سازد. یکی از این حوزه‌ها که حجم انبوهی از اطلاعات در زمینه‌های گوناگون اسلامی و انسانی را شامل می‌شود، کتابخانه‌های الکترونیکی یا نرم‌افزارهای دیجیتالی است که کاربرد بسیاری در میان علاقه‌مندان و محققان علوم بشری و معارف اسلامی دارد.

اشاره

جنگ نرم نيز همانند جنگ سخت، اهداف مختلفي دارد و قاعدتاً هدف غايي هر دو آن‌ها، تغيير كامل نظام سياسي يك كشور است كه البته با اهداف محدودتر هم انجام مي گيرد. در حقيقت، جنگ نرم و جنگ سخت، يك هدف را دنبال مي‌كنند كه وجه مشترك آن‌ها است و آن، اعمال فشار براي ايجاد تغيير در اصول و رفتار يك نظام و يا به طور خاص، تغيير خود نظام است.

چکیده

متن قرآن كريم خصوصيت‌هاي منحصر به‌فردي از نظر چگالی موضوعی، مفهومي و دانه‌بندی در مقايسه با ساير متون دارد. يكي از نكات مهم در اين زمينه، لزوم مرجع‌یابی ضمیر است كه به افزايش دقت نتايج جستجو كمك شاياني مي‌نمايد.

 مقدمه

در جهان امروز، تلفن همراه، همگام با سایر ابزارهای رسانه‌ای چون رایانه و اینترنت پیش می‌رود و سطح وسیعی از کاربران را پوشش می‌دهد. از این رو، تولید نرم‌افزارهای موبایلی، عرصه مناسبی را برای معرفی و ترویج علوم و معارف اسلامی و انسانی فراهم ساخته و کارایی خود را به‌خوبی ثابت نموده است.

در طلیعه بهار 1391 که از سوی مقام معظم رهبری سال «حمایت از تولید ملی و سرمایه ایرانی» نام‌گذاری شده است، مجموعه دیگری از نرم‌افزارهای اسلامی به همت و اندیشه و سرمایه ایرانی و با مشارکت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی و حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت تولید و آماده عرضه شد.

در ابتداء این مراسم، مدیر پایگاه اطلاع‌رسانی حج و مجری تولید این نرم‌افزارها حجت الاسلام برکت رضایی به ایراد سخن پرداخت و گوشه‌ای از ویژگی‌ها و قابلیت‌های این نرم‌افزارها را تشریح نمودند.

چکیده

جستجو، گردآوری و سازماندهی منابع اطلاعاتی، تحقیقاتی و پژوهشی از یک سو و استناددهی به منابع مورد استفاده قرار گرفته از سوی دیگر، همواره یکی از مسائل مهم و ضروری پژوهشگران بوده است. به موازات رشد و توسعه فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، کتابخانه‌ها، دانشگاه‌ها، مراکز اطلاع‌رسانی، علمی و پژوهشی به ابزارهای ذخیره و بازیابی اطلاعات مناسب و سودمند مجهز شدند و همچنین، ایجاد و توسعه شبکه وب و اینترنت جهانی، منجر به دسترسی پژوهشگران به منابع بی‌شمار اطلاعاتی شد. به این ترتیب، چالش اولیه پژوهشگران در زمینه چگونگی دسترسی به منابع اطلاعاتی تا حد زیادی برطرف شده است. اما چالش دوم، یعنی چگونگی استناددهی و ارجاع به منابع اطلاعاتی استفاده شده، همچنان مشکلاتی را برای پژوهشگران ایجاد می‌کرد. نوشتار حاضر، با مروری کلی به برخی چالش‌های موجود در زمینه استناددهی به منابع علمی، به معرفی نرم‌افزار پژوهیار، به عنوان اولین نرم‌افزار فارسی زبان مدیریت استناددهی و ارجاعات می‌پردازد، ویژگی‌ها و قابلیت‌های آن را در همه مراحل جستجو، ذخیره و بازیابی اطلاعات برمی‌شمارد و امکانات آن را در زمینه مدیریت استناددهی معرفی می‌کند.