محمدحسین بهرامی

اشاره

قرآن کریم و احادیث اسلامی، به‌عنوان ثقلین، اهمّیّت بسیاری در مسیر فهم و دریافت احکام و معارف الهی دارند. در این بین، حدیث که مفسّر آیات و کاشف ظرایف و معانی وحی است، نقش بسزایی در تعمیق و پیش‌بُرد علوم اسلامی داشته و دارد. ازاین‌رو، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، نرم‌افزارهای حدیثی متعدّدی را تولید نموده و در دسترس حدیث‌پژوهان و علاقه‌مندان قرار داده است تا حرکت در این مسیر نورانی، تسهیل و تسریع شود.

در همین راستا، مراسم رونمایی از نرم‌افزار «کتابخانه علوم حدیث» صبح روز پنج‌شنبه 14 دی‌ماه 1402 هم‌زمان با سال‌روز ولادت فرخنده صدیقه طاهره، حضرت فاطمه زهرا (س)، در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) برگزار شد. در این مراسم، حدیث‌پژوهان، علاقه‌مندان به معارف اهل‌بیت (ع)، رئیس محترم مرکز نور، معاون پژوهشی نور و دیگر اساتید و بزرگان و مسئولان، به همراه مهمان ویژه این برنامه، حجّت‌الاسلام والمسلمین سید علی قاضی عسکر، رئیس محترم مؤسّسه علمی ـ فرهنگی دارالحدیث حضور داشتند.

نخستین سخنران این مراسم، حجّت‌الاسلام‌والمسلمین حجّت باشتنی، مدیر گروه علمی حدیث و رجال نور بود که در ابتداء مراسم به معرّفی این نرم‌افزار پرداخت. سخنران بعدی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدحسین بهرامی، ریاست مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) بود که ضمن تقدیر از حضور مهمانان، بر اهمّیّت حدیث‌پژوهی و نیز فعّالیت‌های متعدّد این مرکز در راستای ایجاد جایگاه درست و منطقی در پژوهش‌های علوم اسلامی و انسانی دیجیتال تأکید کرد. سخنران ویژه این آیین رونمایی، حجّت‌الاسلام والمسلمین سید علی قاضی عسکر، رئیس مؤسّسه دارالحدیث و تولیت آستان مقدّس حرم حضرت عبدالعظیم (ع) بود.

آنچه در ذیل می‌آید، مشروح سخنان این عزیزان در این مراسم باشکوه است که امید می‌رود مورد استفاده خوانندگان و علاقه‌مندان قرار گیرد.

اشاره

آیین رونمایی از نسخه سوم درایة النور و نسخه دوم نرم‌افزار کتابخانه رجال شیعه و اهل‌سنّت، پنجشنبه 24 آذرماه 1401 با حضور علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه رجال و حدیث برگزار شد.

گفتنی است که نرم‌افزار درایة النور 3، به بازسازی و ارزیابی 183707 سند از کتب حدیثی مهم شیعه پرداخته و کتابخانه‌ای حاوی متن 58 عنوان در 295 جلد کتاب رجالی و حدیثی را نیز ارائه نموده است.

همچنین، در کنار نرم‌افزار درایة النور 3، از نرم‌افزار «کتابخانه رجال شیعه و اهل‌سنّت 2» که مشتمل بر متن کامل 258 عنوان کتاب در 947 جلد، در موضوعات گوناگون (اصول و قواعد علم رجال، فواید رجالی، معاجم رجال‌الحدیث، کتب ثقات و ضعفاء، مشترکات، اَنساب، کتب طرق و مشیخه، تحقیق الأسناد، طبقات صحابه، طبقات محدثان، تراجم، فهارس و کتاب‌شناسی از شیعه و اهل‌سنّت) است نیز رونمایی گردید.

در این مراسم که با حضور پژوهشگران و حدیث‌پژوهان به‌صورت حضوری و مجازی برگزار گردید، حجّت الاسلام و المسلمین سید محمد شجاع‌الدینی (پژوهشگر و مدیر پروژه درایة النور)، حجّت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محمدحسین بهرامی (رئیس محترم مرکز نور) و حجّت‌الاسلام‌والمسلمین استاد سید محمدجواد شبیری زنجانی، به سخنرانی پرداختند.

اشاره

در آستانه میلاد با برکت امام حسین (ع) و سایر اعیاد مبارک ماه شعبان، مراسم رونمایی از نسخه دوم نرم‌افزار کتابخانه جامع احادیث شیعه و اهل‌سنّت، در تاریخ 4 اسفند 1401، در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در شهر مقدّس قم برگزار شد.

نسخه اوّل این برنامه، پیش از این، در سال 1395ش. با نام «کتابخانه احادیث فریقین» ارائه شده بود که متن کامل 21 عنوان کتاب حدیثی در 145 جلد، از منابع اولیه و معتبرِ شیعه و اهل‌سنّت را در برداشت. در نسخه جدید، متن کامل 326 عنوان کتاب و رساله در 904 جلد از مهم‌ترین مصادر روایی اهل‌سنّت و شیعه، به تفکیک مذاهب امامیه، زیدیه و اسماعیلیه تا پایان قرن پنجم، ارائه شده است.

آنچه در ادامه می‌آید، گزارشی از مراسم رونمایی از این برنامه است که در بخشی از آن، به معرّفی ویژگی‌های مهم این نرم‌افزار نیز اشاره می‌شود. میهمان ویژه این مراسم، حضرت آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر محترم حوزه‌های علمیه کشور بودند که مهم‌ترین سخنان ایشان نیز در ادامه از نظر می‌گذرد.

ضرورت کاربست هوش مصنوعی در علوم اسلامی*

گفت‌وگو با حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدحسین بهرامی، رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی

اشاره

اوّلین همایش ملّی «هوش مصنوعی و علوم اسلامی» به منظور هم‌افزایی و تبیین بیشتر اهداف و توانایی‌ها، در چهارم آبان 1399 در شهر مقدّس قم برگزار شد تا با گردهمایی صاحب‌نظران علوم حوزوی و دانشگاهی، علاوه بر شناخت ظرفیت‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها، زمینه‌های هرچه بهتر این خیزش محقّق شود.

هوش مصنوعی، به عملکرد سیستم‌هایی گفته می‌شود که در شرایط محیطی خاصّ می‌توانند تصمیم‌گیری صحیح داشته باشند و واکنش‌هایی مشابه رفتارهای هوشمند انسانی از خود نشان دهند؛ به عبارت دیگر، فرآیندهای هوشمند انسانی، نظیر شبیه‌سازی فرآیندهای تفکّری و شیوه‌های استدلالی انسانی و پاسخ موفّق به آنها و یادگیری و توانایی کسب دانش و استدلال برای حلّ مسائل، توسط ماشین انجام می‌شود.

هوش مصنوعی کمک می‌کند فرآیندی که توسط انسان در مدّت چند ساعت یا چند روز، آن هم با درصد بالای خطا صورت می‌‌گیرد، در چند ثانیه و با دقّت بالا تحقّق یابد. بنابراین، هوش مصنوعی می‌تواند در زندگی انسان کاربردهای بسیاری داشته باشد.

زیست‌بوم پژوهش‌های علوم اسلامی را در فضای مجازی ترسیم می کنیم

گفت‌وگوی اختصاصی ره‌آورد نور با رئیس جدید مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدحسین بهرامی

اشاره

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدحسین بهرامی، سال 1354 در تهران متولد شد. ایشان دانش‌آموخته حوزه علمیه قم و فارغ‌التحصیل دکترا در رشته علوم قرآن و حدیث از واحد تربیت مدرس دانشگاه قم، بیش از بیست سال است که با مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) در رده‌های مختلف مدیریتی و پژوهشی همکاری می‌کند و همچنین، دارای کرسی تدریس در دانشگاه و نهادهای حوزوی و سابقه چند سال معاونت فنّاوری اطّلاعات مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه قم است. نگارش مقالات متعدّد علمی و پژوهشی، مدیریت و مشارکت فعّال در طراحی، تولید و توسعه محصولات فنّاورانه، از جمله آثار به جای مانده از ایشان است. از جمله مسئولیت‌های اجرائی و فرهنگی حجّت‌الاسلام بهرامی می‌توان به این موارد اشاره کرد:

مسئولیت‌هایی در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (مانند: قائم‌مقام ریاست مرکز، قائم‌مقام معاون پژوهش، معاون پژوهش، معاون شبکه اطّلاع‌رسانی نور، مدیر گروه پژوهشی حدیث، عضو هیئت مدیره شرکت نور رایانه سپهر)؛ مدیر پژوهشکده فنّاوری اطّلاعات و علوم اسلامی وابسته به مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی؛ عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه و مدیر گروه علمی تربیتی حدیث؛ عضو هیئت مدیره انجمن حدیث حوزه؛ مدیر گروه علمی مرکز تخصّصی حدیث حوزه؛ دبیر شورای فضای مجازی حوزه علمیه؛ نماینده مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در کمیته محتوای مرکز ملّی فضای مجازی؛ شرکت در برگزاری نمایشگاه‌های مختلف داخلی نرم‌افزارهای علوم اسلامی و نمایشگاه‌های خارجی فنّاوری اطّلاعات مانند جی‌تکس دوبی و کتاب فرانکفورت آلمان.

دکتر بهرامی اکنون پس از پایان دوره ریاست جناب حجّت‌الاسلام والمسلمین دکتر حمید شهریاری بر مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، با حکم مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ـ مدّ ظله العالی ـ به عنوان رئیس این مرکز انتخاب شدند و از ابتداء سال 1399 شروع به کار کردند. در این فرصت، گفت‌وگویی اختصاصی با ایشان انجام شده است که به نظر خوانندگان فرهیخته فصلنامه ره‌آورد نور می‌رسد.

وبگاه نورحدیث، بزرگ ترین جامع حدیثی شیعه www.noorhadith.ir

گفت‌وگو با دکتر محمدحسین بهرامی مدیر گروه حدیث معاونت پژوهشی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی

اشاره

وبگاه نورحدیث به نشانی www.noorhadith.ir، مجموعه احادیث شیعی را به صورت برخط، گرد آورده است. این گنجینه عظیم و ارزشمند، نتیجه 30 سال تلاش مستمر مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به شمار می رود. به مدد فنّاوری اطّلاعات و دانش متن کاوی، 400 هزار حدیث شیعه از 200 منبع روایی استخراج شده و در معرض استفاده تشنگان معارف اسلامی، به ویژه محقّقان و حدیث پژوهان قرار گرفته است. گفتنی است که متون حدیثی این پایگاه، با 20 هزار جلد کتاب علوم اسلامی نیز مرتبط شده و این گونه، جهانی به وسعت تمام میراث حدیثی شیعه، در منظر همگان نمایان گردیده است.

به منظور آشنایی بیشتر با قابلیت ها و ویژگی های این وبگاه حدیثی، گفتگویی با مدیر گروه حدیثِ معاونت پژوهشی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی شکل دادیم . آنچه را می خوانید، نتیجه این گفت و گوست که امیدواریم مورد استفاده خوانندگان قرار گیرد.

  • نویسنده: به کوشش: علی نعیم الدین خانی؛ این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

گام‌های جدیدی پیش رو داریم

گفت وگو با دکتر محمدحسین بهرامی، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی

اشاره

پژوهش، مقوله ای است که در دستیابی به مبانی علمی، گسترش مرزهای دانش و افزایش درک بشری از پدیده های هستی، نقشی راهبردی و کلیدی ایفا می کند. این تحقیقات، زمانی که جهت دار شده، در راستای رفع نیازها از آن بهره گرفته شود، از آن به تحقیقات کاربردی یاد می گردد.

در چرخه پژوهش، مؤلفه هایی مانند: اولویت های پژوهشی، نوع پژوهش بنیادی، کاربردی و توسعه ای، شیوه طراحی و تصویب پروژه های تحقیقاتی، روش انجام تحقیقات و مواردی دیگر، مورد توجه نهاد پژوهشی قرار می گیرد که همه اینها، در بستر فناوری اطلاعات و ارتباطات، به گونه ای با بسترهای سنّتی متفاوت می شوند.

اشاره

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در جهت اهداف بلند خود در عرصه ارائه منابع و تسهیل دسترسی پژوهشگران به آثار تحقیقاتی، گامی نو برداشته و همزمان با ایام مبارک عید غدیر، پایگاه کتابخانه دیجیتال نور را رونمایی کرده است. آنچه در پی می‌آید، متن گزارش و سخنرانی متکفل این طرح، حجت الاسلام محمد حسین بهرامی است که از نظر خوانندگان محترم می‌گذرد.

  • نویسنده: محمد حسین بهرامی

مجله ره آورد نور از هفتمین شماره دوره جدید خود، بحث جدیدی را با عنوان «سلسله مقالات بررسی راهکارهای طراحی نرم افزار شناسایی احادیث مشابه» آغاز کرده. این بحث اگر چه برای اولین بار در یک مجله و در قالب سلسله مقالات به بحث گذاشته می شد،(1) ولی به موضوعی اشاره دارد که مدتهاست دغدغه تعدادی از مراکز حدیث پژوهی و پژوهشگران شیعی است.

از آنجا که این طرح، بسیار وسیع و گسترده است و به بررسی بسیار دقیق قریب به هزار جلد کتاب حدیثی مربوط می شود، شماره قابل توجهی از مؤسسات، اعم از مؤسسات فعال در زمینه تولید نرم افزار و مؤسسات فعال در زمینه پژوهش های حدیثی، با وجود تهیه و آزمایش برخی از روش ها در قطع کوچک، هنوز اجرای کامل چنین طرحی را به صلاح و صواب ندیده یا هنوز توان خود را برای انجام چنین کاری کافی نمی دانند.

  • نویسنده: محمد حسین بهرامی

فناوری اطلاعات در خدمت اطلاع رسانی اسلامی

گزارشی از شش سال فعالیت پایگاه های اطلاع رسانی در حوزه علمیه قم

اشاره

در سال 1377 ش ، شبکه اطلاع رسانی نور به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی راه اندازی شد و پایگاه حوزه (www.hawzah.net) به عنوان اولین پایگاه فارسی افتتاح شد و عهده دار ارائه مطالب اسلامی بر روی اینترنت گردید. در همین ایام بود که نخستین کافی نت شهر به صورت رایگان برای استفاده طلاّب و دانشجویان شروع به کار کرد و تا چندین ماه تنها کافی نت قم به شمار می آمد.

با گذشت اندک زمانی از افتتاح حوزه نت، مراکز پژوهشی و علمی دیگری نیز به تدریج پایگاه های اطلاع رسانی خود را راه اندازی کردند و روز به روز اطلاعات و مطالب اسلامی ارائه شده در شبکه جهانی را افزایش دادند، تا آنجا که امروز بیش از 1600 پایگاه اسلامی به منظور عرضه معارف شیعی در شبکه وجود دارد که حدود 450 پایگاه آن در ایران مشغول به فعالیت هستند.

  • نویسنده: محمد حسین بهرامی
صفحه1 از2
شما اينجا هستيد:خانه پدیدآورندگان محمدحسین بهرامی