امضای دیجیتال
چکیده
گسترش سطح مبادلات تجاری و لزوم سرعتبخشی و آسانسازی در معاملات بازرگانی، استفاده از ابزار الکترونیکی را در این خصوص اجتنابناپذیر کرده است. هویّت مجازی، شرط اوّل یک خریدار یا فروشنده الکترونیکی است؛ بهویژه در مواردی که عرصه کسبوکار گستردهتر میشود. مدیریت اسناد الکترونیکی و ارسال و دریافت اطّلاعات الکترونیکی، بخش بزرگی از تبلیغات و فعالیتهای اجراءیی را در جهان امروز شامل میشود. یکی از فنّاوریهایی که سبب افزایش اعتماد گردیده، امضاء دیجیتالی است. این تکنیکِ مبتنی بر رمزنگاری، باعث رسمیت اطّلاعات الکترونیکی شده است؛ بهطوریکه هویّت پدیدآورنده سند و جامعیت اطّلاعات آن را قابل بازبینی و کنترل مینماید. این مقاله، سعی دارد علاوه بر معرفی امضاء دیجیتال و کاربردهای آن، بر جنبه فنی امضاء دیجیتالی و حداکثر اطّلاعات مربوط به امضاء دیجیتال و آینده فنّاوری اطّلاعات نیز تمرکز داشته باشد.
وضعیت نظارت بر فضای مجازی در کشورهای جهان*
اشاره
موضوع نظارت بر فضای مجازی که بارها در فرمایشها و سخنان حکیمانه رهبر معظم انقلاب و نیز متخصّصان و دستاندرکاران این حوزه، مورد توجّه و تأکید قرار گرفته، از مباحث مهم و کلیدی در حوزه فنّاوری اطّلاعات و ارتباطات است و تمام کشورهایی که وارد این عرصه میشوند، ناچارند که بر فضای مجازی نظارتی حسابشده داشته باشند تا در سایه آن، هم از فواید این حوزه بهرهمند شوند و هم بدنه اجتماعی و فرهنگی خویش را از آسیبهای این فضای مواج حفظ کنند. نظر به اهمّیّت این مسئله، مناسب دیدیم نگاهی به وضعیت این مقوله در کشورهای مختلف جهان داشته باشیم و آنگاه ضرورت توجّه به این موضوع را در کشور خودمان نیز یادآور شویم.
نوشتار حاضر، با استفاده از برخی منابع و مقالات موجود در فضای مجازی که در این باره به نگارش درآمده است، تهیه و تدوین شده که امید است مورد استفاده علاقهمندان و خوانندگان عزیز قرار بگیرد.
بررسی تأثیر فنّاوری اطّلاعات بر امنیت ملّی با توجّه به نظریه آشوب جیمز روزنا *
اشاره
ضریب نفوذ فنّاوری اطّلاعات در ایران، افزایش چشمگیری داشته است؛ به طوری که به متغیّر مستقلّی برای بیان برخی تغییرات سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است. هدف از این مقاله، بررسی اجمالی تأثیر اینترنت و تلفن همراه، به عنوان دو نماد اصلی در عصر فنّاوری اطّلاعات بر امنیت ملّی است.
بررسی یادشده با بهرهگیری از نظریه آشوب جیمز روزنا، در قالب سه پارامتر: خُرد، کلان و تلفیق (خرد ـ کلان) انجام میشود. فرضیه اصلی پژوهش پیش رو، این است که اگرچه تأثیر تحوّلات مربوط به این فنّاوریها، تهدید جدّی را دربرنداشته، ولی آسیبپذیری کشور در برابر موجی از تغییرات را نشان میدهد.
معرفی کتاب "فقه فناوری های نوین - بخش اوّل: فقه فضای مجازی؛ دفتر اوّل: فقه حریم خصوصی" نوشته دکتر حمید شهریاری
معرفی کتاب
کتاب «فقه حریم خصوصی»، دفتر نخست از دوره «فقه فنّاوریهای نوین ـ بخش اوّل: فقه فضای مجازی» است و در واقع، محصول درسهای آیت الله حمید شهریاری است که تحت عنوان «فقه فنّاوریهای نوین» به صورت هفتگی در سالن اجتماعات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی برگزار میشود. اثر حاضر، طیّ چهار فصل به طرح مباحثی درباره فقه حریم خصوصی پرداخته است.
تحلیلی بر وضعیت امنیت در فضای مجازی
امنیت اطّلاعات با گسترش روند دیجیتال شدن کاسته شده و هر روز حجم بیشتری از اطّلاعات کاربران فاش میشود. این روند، در سالهای اخیر نگرانکنندهتر شده است. طبق خبر گروه دانش و فنّاوری خبرگزاری مهر، چند هفته پیش، تیتر این خبر همه را شگفتزده کرد: «اطلاعات ۵۰ میلیون کاربر فیسبوک افشا شد.» هر چند این نخستینباری نیست که اطّلاعات خصوصی افراد فاش می شود، امّا حجم آن، نگرانکننده است. پیش از این نیز اخبار مربوط به فاششدن اطّلاعات کاربران خبرساز شده بود؛ به عنوان مثال، در اوایل سال جاری رسوایی کمبریج آنالایتیکا در صدر اخبار قرار گرفت. این شرکت به وسیله اطّلاعات کاربران فیسبوک، استراتژی تبلیغاتی دونالد ترامپ را طراحی کرده بود.
به هر حال، همزمان با پیشرفت فنّاوری و دیجیتالیزه شدن سیستمهای ذخیره اطّلاعات و گسترش استفاده از اینترنت در گجتهای مختلف، هر روز اخبار بیشتری درباره فاش شدن اطلاعات محرمانه کاربران منتشر میشود. افشاء اطّلاعات کاربران، در سال های اخیر وارد مرحله جدیدی شده است و دلایل مختلفی دارد.
جهاد مقدس در دنیای مجازی اینترنت
در لایحه جرایم رایانه ای مصوب مجلس آمده است هر کسی به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی یا حامل های داده، محتویات مستهجن را منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد ارسال یا انتشار یا تجارت، تولید یا ذخیره یا نگهداری یا ارسال کند به حبس از 91 روز تا 2 سال با جزای نقدی از 5 میلیون ریال تا 40 میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
در دنیای مجازی اینترنت یکی از اهداف اصلی دشمنان برای ضربه زدن به ارزش ها و باورهای دینی و انقلابی مردم راه اندازی شبکه های سازمان یافته از سایت های مستهجن، ضددینی، ضدفرهنگی و ضد ارزش های انقلاب اسلامی است. در چنین شرایطی وظیفه خانواده، مسئولان نهادهای امنیتی و فرهنگی در مقابله با چنین معضلی دو چندان می شود؛ چرا که دشمنان ایران اسلامی با تمام توان وارد یک نبرد مجازی علیه ارزش های شناخته شده و قابل احترام جامعه اسلامیمان شده اند و باید برای چنین مقابله ای از ابزارهای فرهنگی استفاده نماییم. از همه مهمتر، نظارت و کنترل والدین بر کامپیوترهای خانگی خود و مراقبت از جوانان و نوجوانانی که به نوعی از کاربران اینترنتی محسوب می شوند لازم و ضروری به نظر می رسد، چرا که در این نبرد مجازی، ستیز و جنگی تمام عیار از سوی دنیای استکباری غرب علیه ایمان، باور، فرهنگها و حتّی آداب و رسوم جوامع دیگر ایجاد شده است.
ناتوی فرهنگی دشمن را در فضای اینترنت جدی بگیریم
سالهاست در فضای اینترنت زندگی می کنم بخش مهمّی از زندگی من با اینترنت آمیخته شده است آن روزهای اوّل که وبلاگ نویسی را شروع کردم بیشتر می خواستم از خاطرات دفاع مقدس مطلب بنویسم از دوستانم از بچه های سپاه از رشادتهایشان از خوبیها و از بدیهای دوران دفاع مقدّس از خودم بنویسم از مبارزات زمان شاه از نوجوانانی که در مکتب عشق به خمینی مرد شده بودند، از تظاهراتهای زمان حکومت طاغوت، از خیابانهای تهران توی اون روزهای آتش و خون، حقیقتش، مدّتی هم نوشتم امّا نتوانستم ادامه بدم از یک طرف وضعیّت سیاسی کشورم به علّت وجود جریانات مشکوک حسّاس بود و از طرف دیگه فعّالیّتهای بسیار مخرّب دشمنان اسلام و انقلاب را در فضای اینترنت با پوست و خونم احساس می کردم یک روز به خودم اومدم، دیدم وسط میدان نبردم أمّا این دفعه نبردی در نهایت نامردی، دشمن در این نبرد از ابزار موشک، بمب شیمیایی، بمب خوشه ای و مین ضدنفرو گروهی جهشی استفاده نمی کنه، در این نبرد دشمن در فکر شهید کردن مردم ما نیست!! دیدم اون در این نبرد به دنبال یارگیریه!!!
تروریست های مجازی و حملات انتحاری آنها، در جستجوی کاربران نا آگاه اینترنت
آیا زمان انتخابات نزدیک است؟ آیا کریسمس در راه است، روز ولنتاین چطور؟ درباره فیلم و یا آهنگ پرفروش هفته چیزی شنیده اید؟ کسی میخواهد با شما بیشتر آشنا شود؟... تمام این موضوعات براحتی به دامی فریبنده تبدیل می شوند تا کاربران اینترنت را به بازکردن پیغام ها، نامه ها و لینک های مخرب تحریک کنند و اصولاً برای خرابکاران اهمّیّتی ندارد که در حمله بعدی تعداد کاربران فریب خورده و یا احتمال تخریب کاهش یابد، آنها در نهایت آرامش و به سادگی، تنها آدرس های گیرنده را افزایش می دهند. همین!
تلگرام؛ مجسمه سامری عصر ما
از جمله مسائلی که امروزه در جامعه ما بسیار مورد بحث و نظر است، موضوع استفاده از تلگرام است. تلگرام، یک پیام رسان خارجی است که از آن سوی مرزهای کشور، هدایت و سامان دهی می شود. بدیهی است، کنترل و نظارت کامل بر آن نیز از حیطه اختیار ما خارج است و در عمل، مشکلات خُرد و کلان بسیاری را برای کشور ایران پدید آورده و به همین جهت، مسئولان و دلسوزان نظام جمهوری اسلامی، ناگریز از تصمیم گیری جدی در این باره شدند. بهترین تشبیهی که درباره این پیام رسان می توان بیان نمود، «گوساله سامری» است.
دانستنی های فناوری 52
موتور جست وجوی ایرانی «پارسی جو» رونمایی شد.
موتور جستجوی ایرانی «پارسی جو» در راستای طرح توسعه جویشگرهای بومی در کشور با حضور دبیر شورای عالی فضای مجازی و وزیر ارتباطات رونمایی شد.
موتور جست وجوی بومی «پارسی جو» به نشانی www.parsijoo.ir ، امکان جست وجوی: متنی، تصویری، ویدئو، نقشه و آوا را فراهم می کند و دارای امکاناتی مانند: سرویس خبری، جست وجوی علمی، بازار و دانلود است. قابلیت جست وجو و نمایه سازی صفحات فارسی بر محیط وب، تازگی اطلاعات از طریق به کارگیری سیاست به روزرسانی هوشمند و سرعت پاسخگویی مناسب، از دیگر ویژگی های این سرویس عنوان شده است. نسخه نخست موتور جست وجوی پارسی جو، اردیبهشت ماه سال ۸۹ با پوشش یک میلیون صفحه وب راه اندازی شد و امروز نسخه پنجم و نسخه تجاری آن با قابلیت پوشش یک میلیارد صفحه و سند وب و ۱۵ سرویس به بهره برداری رسید.