قابلیتهای جدید نرمافزار همراه «قرآن نور»
اشاره
جدیدترین نسخه نرمافزار همراه قرآن نور، در اوایل شهریورماه سال جاری منتشر شد. این محصول موبایلی، امکانات قابل توجّهی در زمینه پژوهشهای قرآنی و تفسیری در اختیار کاربران قرار میدهد. بحمدالله این برنامه، با استقبال خوب مخاطبان و قرآنپژوهان مواجه شده و جزء نرمافزارهای موفّق قرآنی محسوب میشود.
از نقاط قوّت این برنامه میتوان به تمرکز دستاندرکاران «قرآن نور» بر ارائه محتوا و ابزارهای پژوهشی کارآمد اشاره کرد. همچنین، ساختار این نرمافزار به گونهای طراحی شده که هم کاربران عمومی بتوانند بهراحتی از نرمافزار استفاده کنند و هم امکان تحقیق را برای علاقهمندان و پژوهشگران این حوزه فراهم کرده باشد.
در این نوشتار، بهاختصار و به شیوه آموزشی، به معرّفی محتوا و قابلیتهای ارزنده نرمافزار همراه «قرآن نور» میپردازیم که امید است مورد استفاده خوانندگان گرامی، بهویژه کاربران این محصول ارزشمند قرآنی قرار گیرد.
قرآن نور؛ جامعترین برنامه موبایلی قرآنکریم
اشاره
در این مقاله، به معرفی برنامه موبایلی قرآن نور پرداخته شده است. این نرمافزار، اوّلین محصول قرآنی مرکز نور در حوزه موبایل میباشد. صفحه قرآن کریم، ترجمه و تفسیر، فهرست موضوعی، اعلام و اسماء، آیات مرتبط و اِعراب قرآن، از جمله مهمترین بخشهای این برنامه است. تلاوتهای مختلف از قرّای مشهور ایران و جهان و نیز جستوجو، از قابلیتهای مهم این برنامه به شمار میرود.
معرفی نرمافزار دانشنامه تفسیر صافی اثر ماندگار مولی محسن فیض کاشانی
چکیده
تفسیر صافی، اثر مولی محسن فیض کاشانی، یکی از تفاسیر روایی مهم شیعی به شمار میرود. با توجّه به جایگاه و اهمّیّت این تفسیر، پژوهش فنّاورانه آن ضرورت داشت. از آنجا که پژوهش به شیوه فرهنگ موضوعی، تخصّصی، زمانبر و پُرهزینه است، هیئت علمی گروه قرآن مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی برآن شد که در پژوهش صافی، از روش دانشنامهای استفاده کند. این بود که دانشنامه تفسیر صافی شکل گرفت. رابط کاربری این برنامه، به لحاظ شهرتش سه زبانه (فارسی، عربی و انگلیسی) بوده و پژوهش اوّلیه آن، در سالهای دور تحقّق یافت و تولید آن، بهدلایلی به تعویق میافتاد؛ امّا توفیق رفیق گشت تا در سال 1399 شاهد خودنمایی این تفسیر گرانسنگ در عرصه دسکتاپ باشیم. امید است که مقبول طبع اساتید تفسیر و علوم قرآن و طلاب و دانشجویان این رشته قرار گیرد.
احیای گنج معارف قرآنی از کنج موسوعه های تفسیری با تولید فرهنگ های موضوعی تفسیری در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
چکیده
تولید نرمافزارهای فرهنگ موضوعی «تبیان» و «المیزان» و همسانسازی ساختاری و محتوایی آن دو در «فرهنگ موضوعی تبیان و المیزان»، گامی در جهت احیاء گنج معارف قرآنی از کُنج موسوعههای تفسیری است. ضرورت استفاده از روش موضوعی، در دستهبندی مطالب نهفته است. امیدافزایی در رسیدن به مطلوب، افزایش ضریب یادسپاری ذهنی، کاملترشدن دایره اطّلاعات و فرایند پژوهش با ارائه نظام جانبی، از مزایای آن است. جامعیت تفسیر تبیان و اهمیت تفسیر المیزان، دلیل عمده رویکرد به این دو تفسیر برای انجام کار موضوعی است. با اتّصال تفاسیری چون مجمع البیان به این مجموعه، نیاز کاربران، تأمین و از اثرگذاری جنبه تقریبی نیز استفاده خواهد شد.
نگاهی به تدوین درختواره بلاغی قرآن
اشاره
قرآن کریم، به عنوان معجزه جاویدان پیامبر اسلام(ص) است که اکنون در اختیار بشر قرار دارد. مفسّران، وجوه اعجاز قرآن کریم را بیان کرده اند و مهمترین وجه آن، اعجاز بیانی است که زیر بنای آن فصاحت و بلاغت است. آنچه در این نوشتار مدّ نظر قرار دارد، مروری به درختواره بلاغی قرآن است که توسط محقّقان گروه قرآن مرکز نور تدوین شده است.
بررسی ساختاری برنامه مفردات قرآنی
اشاره
برنامه «مفردات قرآنی»، از جمله انتظارات بجا و شایسته پژوهشگران قرآنی و مخاطبان محصولات نرمافزاری گروه قرآن است. تولید این برنامه، از دغدغههای گروه قرآن مرکز نور در طول سالیان گذشته بوده که الحمدلله در سال جاری (1398)، جامه عمل پوشید. آنچه در پی میآید، گزارشی از بررسی ساختاری این برنامه است.
فلسفه شکل گیری و اهداف برنامه های نور الأنوار و جامع تفاسیر
اشاره
با ورود برنامه جامع تفاسیر در ساحت پژوهشهای قرآنی و استقبال چشمگیر محقّقان، اکنون و پس از گذشت چهار سال از تولید آخرین نسخه آن، ترسیم چشماندازی روشن، نویدبخشِ کاربران و مخاطبان این دانشنامه بزرگ قرآنی است. مقاله پیش رو، در صدد گزارش فلسفه شکلگیری برنامه جامع تفاسیر، سیر تکاملی، اهداف و چشمانداز آن است.
دانشنامه علوم قرآن؛ پژوهشی نوین و گسترده در منابع و دانش های قرآنی
چکیده
در این مقاله، به معرفی نرمافزار دانشنامه علوم قرآن یا مشکاةالأنوار2 پرداخته شده است. این نرمافزار، نسخه دوم نرمافزار مشکاةالأنوار است. قسمت کتابخانه این برنامه، شامل متن 681 عنوان کتاب در 903 جلد از منابع مهم در زمینه علوم قرآن، به زبان عربی و فارسی میباشد. در بخش دانشنامه، درختواره 22 مبحث از مباحث مهم علوم قرآنی با بیش از 3000 موضوع و اتصال آن به 303 عنوان کتاب ارائه شده است.
از دیگر قابلیتهای مفید برنامه، قسمت طبقات مفسّران است که شرح حال علمی و قرآنی حدود 2000 قرآنپژوه از قرن اوّل تا پانزدهم با 39 نمایه و 42000 چکیده و اتّصال آن به بیش از 150 عنوان کتاب را ارائه کرده است.
معرفی پایگاه جامع قرآنی؛ بزرگ ترین پایگاه قرآنی در جهان اسلام (quran.inoor.ir)
» لطفاً خودتان را برای خوانندگان فصلنامه معرفی بفرمایید.
◊ عزتالله مرتضایی هستم، مدیر گروه علمی «تفسیر و علوم قرآن» در معاونت پژوهش مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. بنده به نوبه خودم، تشکر میکنم از فصلنامه رهآورد نور و همین طور، جنابعالی و همکارانتان که این وقت را در اختیار ما قرار دادید تا بتوانیم پایگاه جامع قرآنی نور را که یکی از دستاوردهای خوب مرکز است، برای خوانندگان محترم معرّفی کنیم.
گروه قرآن در آینه زمان و چشم انداز طرح های نوین قرآنی
چکیده
گروه قرآن در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، برنامههای رومیزی محصولات فرهنگی و نامداری مانند: نورالأنوار و جامع تفاسیر نور را تولید کرده است. همچنین، در شیوههای: کتابخانه، دانشنامه، درختواره و فرهنگ موضوعی نیز آثار فاخری به جامعه قرآنی تقدیم نموده است. پیادهسازی این شیوهها در دانش تفسیر و علوم قرآن، نیاز به تخصّص ویژهای داشت که با ممارست و تلاش بسیار پژوهشگران این گروه، جامه عمل به خود پوشید و در ادامه، با ارائه پایگاه جامع قرآن، فعّالیّت پژوهشی خود در خطّ حامل وب را به نمایش گذاشت. این گروه، به پشتوانه سی سال پژوهش در این عرصه، به طرحهای نوینی رسیده است که تحقّق، آنها حمایت همهجانبه مرکز از گروه قرآن را میطلبد.