در واقع، این رسانهها با ساخت و پردازش افکار عمومی، فضا را برای اقدامات سیاسی در دهکده جهانی فراهم میکنند. آنها با تضعیف باورهای اعتقادی و پیشینه ملی، فرهنگی، قومیتی و دست زدن به اقداماتی از قبیل: شایعه پراکنی، گسترش ترس و وحشت، رشوه دادن به انسانهای ضعيف النفس و بزرگ جلوه دادن مشكلات نقش ستون پنجم را در جنگ بازي نموده و همانند پياده نظامهاي دشمن، زمينه را براي سقوط حكومتها و تسلّط بر آنان فراهم ميآورند.
اسلام به عنوان دومين دين بزرگ جهاني با ظهور انقلاب اسلامي ايران طراوتي تازه يافته و روزبهروز بر تعداد پيروانش به شكل چشمگيري افروده ميشود، که البته اين مسأله در تضاد با سياستهاي افزونطلبانه كشورهاي غربي به سركردگي آمريكا می باشد. این کشورها كه از گسترش روزافزون اسلام به وحشت افتاده بودند، به طرق مختلف براي مقابله با اسلام بسيج شدند. رويدادهاي چند سال اخير و استراتژيهاي بهكار برده شده توسط آمريكا و ديگر كشورهاي غربي كه در مقابل كشورهاي مسلمان و بهخصوص ايران اسلامي گرفتند، خود نشان دهنده ميزان هراس دشمنان اسلام است. آنان با استفاده از ابزارها و روشهاي مختلف به جنگ علني عليه اسلام دست زدند. نوشتن كتاب آيات شيطاني توسط سلمان رشدی مرتد، جنگهاي گوناگون در خاورميانه که روزانه تعداد زیادی از انسانهای بیگناه را به خاک و خون میکشد، تمسخر نمادهای مقدس مسلمانان و احکام و مبانی مترقی آن و توهین به شخصيتهاي بزرگ و با عظمت اسلامی مانند پيامبر عظيمالشأن اسلام(ص)، ساخت فيلمهاي گوناگون مستند و سینمایی در تروريست جلوه دادن مسلمانان و منتسب كردن خشونتها به اسلام و قرآن و نيز روشهای گوناگون تبلیغاتی در ترویج مسیحیت در کشورهای اسلامی و بهخصوص ایران اسلامی، همگی دلایلی از میزان هراس دشمنان از اسلام است.
يكي از موسسات پژوهشي در اين زمينه تحقيقي انجام داده است كه بر اساس آن تبليغات تلويزيوني، تبليغات شهري، تبليغات در اقشار، تبليغات در كليساهاي خانگي و تبليغات اينترنتی، شش راه تبليغ مسيحيت در ايران است. در اينجا به بررسي ترفندهاي بکار گرفته شده در تبلیغات اینترنتی پایگاه های مسیحیت ميپردازيم.
تبليغات اينترنتی مسيحيت
برخي از ويژگيهاي منحصر به فرد اينترنت، زمينهاي را فراهم آورده است تا بسياري از گروهها و جريآنهاي غير قانوني از آن به عنوان وسيلهاي امن، جهت تبليغ و جذب، بهرهبرداري كند. فعاليت مبلغان مسيحي در اينترنت با استفاده از حداقل 30 پايگاه و 180 وبلاگ فعال شناسايي شده ، جريان دارد. تالار گفتوگوي اين پايگاهها به محلي براي جذب ايرانياني تبديل شده است كه تبليغاتی را دريافت و پس از مدتي به محافل خانگي دعوت ميشوند. همچنين از ديگر كاراييهاي اينترنت براي گروههاي مبلغ مسيحيت، مظلومنمايي و تشويش اذهان عمومي، از طريق انتشار اخبار كذب و بزرگنمايي شده است.(2)
در نتيجه، راهاندازي قارچ گونه پايگاههاي تبليغي مسيحي در كشورهاي اسلامي با چنين هدفي شكل گرفته است، كه ميتوان آن را از دو منظر مورد بررسي قرار داد:
1. تحليل ساختاري
به تعبیر لوکاچ با پيچيدهتر شدن جوامع، ارزشهاي راستين نيز پنهان گرديده و در واقع در جامعه مدرن ارزشها بهراحتي قابل درك و فهم نيست. لوكاچ و به دنبال وی گلدمن، معتقدند چنين جامعهاي است كه بستر خلق رمان است.(3)
در واقع ساخت رمان كاملاً مبتني بر جامعه مدرن ميباشد و يك رماننويس با توجه به ساختار جامعه زمان خود، رمان را مينويسد. در نتيجه، زمان نگارش تراژديها و داستانهاي حماسي به پايان رسيده است.
به همين شكل، يك فيلمساز با توجه به ساختار جامعه خود فيلم خود را ميسازد و در واقع فيلمهاي سينمايي بازتابي از حقايقي است كه در جامعه به وقوع ميپيوندد و يا در شرف وقوع است و فيلمساز آن را در قالب يك فيلم سينمايي و يك انيمیشين در ميآورد.
براي نمونه، هنگامي كه لابي صهيونيست خود را در ساختار جامعه مطرود و منزوي ميبيند، با ساخت فيلمهايي قصد برونرفت از اين وضعيت را دنبال ميكند. انيمیشين ميكي موس نمادي از همان يهودي سرگردان است كه مدام از سوي رقيبان قويتر تهديد ميگردد. اما او با زيركي و چالاكي خود بر تمام آنان فائق ميآيد. انيميشنهاي تام و جري، جوجه اردك زشت، دامبو فيل پرنده، سيندرلا و سفيد برفي نیز از اين نمونه ميباشند.
امّا زماني كه يهود از انزوا خارج ميشود، ساختار فيلمها نيز تغيير مييابد. اكنون از يهوديان به عنوان تنها منجيان كره زمين ياد ميشود. فيلمهايي مثل حمله مريخيها و ماتريكس به دنبال القاء همین مفهوم است.
پايگاههاي تبليغ مسيحيت نيز با وجود تفاوتهای فراوان از نظر قالب و شکل ظاهری دارای ساختار واحدي میباشند و همین مسأله سبب شده تا گردانندگان این پايگاهها با تحمل هزینههای فراوان و صرف وقت زیاد، این پايگاهها را با ویژگی هی خاصی طراحی نموده و در روزآمد سازی آنها بکوشند.
پايگاه اينترنتي تبليغ مسيحيت برای مخاطبان شمالی کشورمان نمونه کوچکی از پايگاههاي تبليغي مسيحي است که در راه انحراف باورهای دینی و اسلامی مردم خطّه شمال ایران اسلامی طراحی گردیده است. این پایگاه به زبان گليكي بوده و علاوه بر اناجيل چهارگانه متي، مرقس، لوقا و يوحنا، دارای قسمتهاي ديگري با عناوین معجزات مسيح و نغمه شاليزار میباشد كه تمامي اين بخشها با لهجه زیبای گليكي و با هدف ترغیب مخاطبان خود برای گرایش به مسیحیت شکل گرفته است.
از ديگر پايگاههاي تبليغي مسيحيت ميتوان به پايگاهی اشاره کرد که برای نجات ایران سفارش به دعا و راز و نیاز می کند، كه پديدآورندگان اين پايگاه هدف خود را از طراحي آن، واكنش به بحران جهاني اخير در مورد ايران مطرح كردهاند و اينكه 120 تن از رهبران كليساهاي ايران متعهد شدهاند براي نجات كشور به مدت 40 روز دست به دعا بردارند و روزه بگيرند!!
دقت در اين دو پايگاه مطرح شده و پایگاههاي فراوان ديگري كه در اين زمینه وجود دارد، نشان دهنده آن است كه اگرچه اين پايگاهها از نظر محتوايي تفاوتهاي بسياري با يكديگر دارند و هر کدام گروههای خاصی را مورد خطاب خود قرار داده اند، اما در وراي اين تفاوتهاي ظاهري، شاهد ساختار مشتركي ميباشيم؛ به گونهاي كه پايگاه «شاليزار كلام خدا» با مورد توجه قرار دادن فرهنگ و آداب و رسوم مردم شمال ايران و مشكلات و سختيهاي فراوان آنها در به دست آوردن مایحتاج زندگی به دنبال القاي اين مطلب است كه عامل همه اين سختيها و دشواريها در واقع آئین اسلام بوده و راه نجات از اين مشكلات ايمان آوردن به عیسی مسيح(ع) و مسيحي شدن است.
پايگاه دیگر نیز با ظاهري مزورانه و در قالب دعا براي نجات ايران به همراه 40 فيلم 5 دقيقهاي با بزرگ جلوه دادن مشكلات، ناكارآمد جلوه دادن مسئولان نظام مقدّس اسلامي و شایعه پراکنی به دنبال ايجاد يأس و نااميدي مردم نسبت به انقلاب اسلامي و سست کردن بنیان نظام ميباشد. که در واقع، عامل همه اين مشكلات را در اسلام ميبيند و راه رهايي را در گرايش به مسيحيت ميداند.
2. تحليل محتوايي
2-1. توليد انبوه
يكي از ويژگيهاي پايگاههاي تبليغي مسيحيت، انبوه واژگان، اصطلاحات و لغات آنها ميباشد كه در شكلها و رنگها و قالبهاي گوناگون خودنمايي ميكنند؛ به گونهاي كه گاه كاربران اينترنت به دنبال تحقیق و پژوهش در موضوعي حتی بيارتباط با مسائل ديني ميباشند، ولي به همراه آن مطلب، تصويري از معجزهای از معجزات عيسی مسيح(ع) و یا یکی از نمادهای مسیحیت مانند صلیب و یا جملهاي قابل تأمل در تبليغ مسیحیت را مشاهده ميكنند.
براي نمونه، تعدادي از كليد واژههاي بنيادين دو دين بزرگ اسلام و مسيحيت در جستجوگر گوگل مورد بررسی قرار گرفت. نتايج جستجو بسيار قابل توجه است. مقایسه کلیدواژههای این جستجو نشان دهنده آن است که كليدواژههاي اسلامي حتی اگر به زبان فارسي و عربي مورد جستجو قرار گیرد، بسيار كمتر از واژههای کلیدی مسيحي به زبان انگليسي ميباشد.
2-2. تحريف واژههاي اسلامي
يكي از ترفندهاي ديگر پايگاههاي تبليغ مسيحيت، استفاده ابزاري از واژههای اسلامي و تحريف آنها ميباشد؛ چنانكه كاربر مسلمان را در سردگمي میکشاند؛ براي نمونه، هنگامي كه محققی در هر يك از واژههاي Doa، Nejat، Shahadat و ديگر واژههاي اسلامي به جستجو در موتورهاي جستجو مشغول است، با انبوهي از پايگاهها، وبلاگها و مقالاتي مواجه ميشود كه ارتباطي با موضوع تحقيق او نداشته و به ترويج مسيحيت مشغولاند.
پرداختن به مسأله منجي و هزاره گرايي(4) و آخرالزمان (5) كه توسط كساني چون: تافر، فوكوياما،هانتينگتون و برژينسگي مطرح شده و درباره بحث آيندهنگري غرب، بهخصوص در سينماي غرب به آن پرداخته شد، در واقع از اسلام و فرهنگ ناب شيعي گرفته شده است و در واقع، تنها تمدني كه موعودش يك موجود عيني زنده است، شيعه است.(6) در حقيقت، گردانندگان صحنه تبليغات مسيحيت دريافتهاند كه انسان امروزي نيازمند اميدواري است و از همين دريچه نهايت تلاش خود را براي مرتبط ساختن اميد به آينده جهت دعوت افراد به مسيحيت به كار ميبندند.
جاي بسي تأسف است كه در عصر ارتباطات و اطلاعات ما نه تنها شاهد تحريف واژههاي اسلامي ميباشيم، بلكه با تحريف حتي معاني آيات شريف قرآن و استفاده از رفتار برخي گروههاي خشونتطلب منتسب به مسلمانان مانند طالبان و وهابيت، اسلام را ديني خشن و ستيزهجو معرفي ميكنند و 5/1 ميليارد مسلمان را به تمسخر ميگيرند. نمونه كوچكي از اين موضوع را در فيلم مستند فتنه(7) ميبينيم كه بهتازگي از سوي نماينده افراطگراي پارلمان هلند «گيرت وايدرز»(8) ساخته شد و از طريق اينترنت به سراسر دنيا ارسال گرديد و در همان ساعات اولیه افراد بسياری آن را در سراسر جهان مشاهده نمودند. در آن فيلم 15 دقيقهاي با ارائه كاريكاتوري موهن از پيامبر اسلام(ص) و با تحريف معناي 5 آيه از قرآن مجيد و با تکیه بر اعمال نسنجیده گروههایی منتسب به مسلمانان و استفاده ابزاری از صدا و تصویر سعی نمودند تا به مخاطبان خود چنین تفهیم نمایند که عامل تمامی نا امنیها و ترورها در جهان مسلمانان هستند و آنها خشونت و ترور را از متن اسلام و قرآن آموختهاند.
2-3. مخاطبشناسي و توجه به نيازهاي او
از محورهای مورد توجه پایگاههای مسيحي سعی فراوان این گونه پایگاهها در شناسایی مخاطبان و موضوعات مورد علاقه آنها است. آنها برای این منظور با روشهای گوناگون به شناخت فرهنگ، اعتقادات و آداب و رسوم افراد و گروهها اقدام میکنند. آنها با شناسایی نقاط ضعف سعی در بزرگ نمودن ضعفها و مشکلات مینمایند. این گونه پایگاهها سعی میکنند با استفاده از کلمات زیبا و دلنشین مانند: آزادی، عدالت، محبت و عشق خود را به آنان نزدیک نموده و از نارضایتیهای مردم به تفصیل سخن گویند تا به این وسیله در قلوب کاربران خود راه یابند.
2-4.توجه به اصل پاداش
يكي از مسائل مهمي كه در پايگاههاي تبليغي مسيحيت مشاهده ميشود، توجه به اصل مبادله است. انسانها دوست دارند در قبال كاري كه انجام ميدهند، مورد تشويق واقع شوند. در واقع، تشويق محركي است كه كمك ميكند تا فرد نسبت به آن عمل علاقهمند گردد.
كاربران اينترنت نيز علاقهمندند هنگامي كه وارد پايگاهي ميشوند، امتيازي كسب نمايند. اين امتياز در مورد كاربران مختلف متفاوت است. فيلم جذاب، موسیقی فرحبخش، عنوان مهيجكننده، كتابهاي قابل دانلود و مطالب علمي مفيد و حتي پاسخگويي آنلاين و يا پست الكترونيك رايگان، همه و همه ميتواند انگيزههايي باشند تا افراد را به سوي خود بكشانند.
در صورتي كه كاربر به هر دليل به پايگاهي وارد شود، ولي آن پايگاه نتواند پاداشي متناسب با او در اختيارش قرار دهد، مطمئناً ديگر به سراغ آن پايگاه نخواهد رفت.
آنچه گذشت اشاره کوتاهی بود بر برخی از ترفندهای تبليغی پايگاههای مسيحیت در اینترنت. اميد است که پايگاههای اسلامی نيز علاوه بر عرضه و ارائه محتوای جذاب و کاربر پسند، در مورد فراهمآوری زمينههای تبليغ و جذب کاربران در اينترنت و ايجاد انگيزه در آنان برای مراجعات بعدی به پايگاههاي اسلامی زمينه را فراهم کنند. البته توجه به اصول اخلاقی اسلامی و شيوههای صحیح و منطقی و عاقلانه در تعامل با کاربران، از مهمترین اصولی است که در این تعامل باید مورد نظر قرار گیرد. ■
پينوشتها: