ره آورد نور

چکیده

هویت دینی، در زندگی هر فردی نقش بسیار مهمی دارد که امروزه با گسترش فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی، به ویژه ظهور پدیده ای به نام فضای مجازی، دچار تحولاتی شده است. هویت، به معنای کیستی است و عامل اساسی در هویت های اجتماعی، تعاملات انسان ها با یکدیگر و به شکل رو در رو و در یک محیط اجتماعی است؛ اما هویت در فضای مجازی، به گونه دیگر تعریف می شود؛ فضای مجازی، به ویژه شبکه های اجتماعی و استفاده روز افزون جمعیت جوان ایرانی از این شبکه ها، هم برای مسئولان و هم برای مردم ایران به یک دغدغه تبدیل شده است. هدف از این مقاله، بررسی پیامدهای فضای مجازی بر هویت دینی جوانان ایرانی است. بنابراین، سؤال اصلی نوشتار حاضر این است که فضای مجازی چه پیامدهایی بر هویت دینی جوانان امروز ایرانی داشته است؟ و نیز بررسی این مسئله که چه رابطه ای بین هویت دینی و فضای مجازی وجود دارد؟ استدلال نویسندگان بر آن است که فضای مجازی با کم اهمیت و کم رنگ کردن سنّت های دینی و مؤلفه های آن، زمینه ساز ایجاد بحران هویت دینی در بین جوانان ایرانی می شود. روش مطالعه، بهره گیری از استدلال های نظری مرتبط با هویت و فضای مجازی می باشد. در این مقاله، ابتدا هویت و هویت دینی و فضای مجازی تعریف شده و سپس به چالش ها و فرصت های هویت دینی در فضای مجازی اشاره شده و در خاتمه نیز فرصت ها و تهدیدات هویت دینی کاربران ایرانی در بین جوانان امروز ایران بررسی شده است. نتایج این بررسی ها و یافته ها نشان می دهد که هر چه وسعت حضور در فضای مجازی بیشتر باشد، سطح هویت دینی جوانان ایرانی تضعیف می گردد که به نوعی مرتبط با فرضیه این مقاله می باشد.

چکیده

استقبال گسترده جوانان و به ویژه دانشجویان از شبکه های اجتماعی مجازی، فرصت بی نظیری را برای پیگیری و واکاوی امکاناتِ کاربست این رسانه ها فراهم آورده است. یکی از ویژگی های مهم شبکه های اجتماعی، در این است که به مکانی برای اشتراک گذاری دانش تبدیل شده اند. تنوع کاربران و دانش به اشتراک گذاشته شده در شبکه های اجتماعی، بسیار زیاد است. ازاین رو، می توان به اهمیت و ضرورت این شبکه ها به عنوان ابزاری در جهت بهبود آموزش و یادگیری توجه نمود. در پژوهش حاضر، به صورت توصیفی ـ تبیینی به کاربردهای این رسانه ها برای دانشجویان پرداخته شده و در نهایت، مشخص گردیده که این رسانه های اجتماعی مجازی در عرصه آموزش، یادگیری و پژوهش، برای کاربران امکانات فراوانی را دارا هستند.

نظارت والدین بر استفاده کودکان از اینترنت

امروزه استفاده از اینترنت و پایگاه های موجود در آن، رو به افزایش است و هر کدام با استفاده از جذابیت‌های گرافیکی و اطلاعات جدید سعی دارند تا توجه کاربران را به خود معطوف دارند. این مسأله به خصوص در پایگاه های کودکان و نوجوانان به‌خوبی نمایان است.

اینترنت از آغازین روز های تولد آن، به جاذبه‌ای ویژه برای کودکان، جوانان و نوجوانان تبدیل شده است؛ چنان که تحقیقات به عمل آمده در مورد استفاده کودکان از اینترنت و کامپیوتر از رشد روزافزون این پدیده در این سنین حکایت مى‌کند.

مقدمه

با وجود این‌که زمان مديدي از ظهور پدیده‌ای به نام اینترنت نمی‌گذرد، جامعه‌شناسان، روان‌شناسان و كارشناسان هر یک با رهیافت خود به تحلیل پیامدهای آن پرداخته‌اند. آنچه تأثیر نمایان این فرآورده مدرن را بیش از پیش نمایان ساخت، جنبش‌های دو سال اخیر در کشورهای عربی موسوم به «بیداری اسلامی» است. درست است که مدت‌ها است که دانشمندان از تأثیر فضای مجازی سخن می‌گویند، اما این‌که این محیط زندگی دوم (1) بتواند حجم عظمی از مردم را هم به خیابان‌ها بکشد، شاید قدری شگفت‌آور بود. شاید این ادعا گزاف نباشد که کسی حتی نمی‌توانست این تأثیر را پیش‌بینی کند. اما این رویداد اثبات کرد كه فضای مجازی، گستره کارکردش نه تنها زندگی دوم، بلکه می‌تواند محیط زندگانی عینی فردی و اجتماعی ما را نیز متأثر و حتي متغیر سازد.

در انتهای سال 1390 طی حکمی توسط مقام معظم رهبری دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی صادر شد. ایشان در این حکم فرمودند:

گسترش فزاینده‌ فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی، به ویژه شبکه‌ جهانی اینترنت و آثار چشمگیر آن در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، و لزوم سرمایه‌گذاری وسیع و هدفمند در جهت بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌های ناشی از آن به منظور پیشرفت همه‌جانبه کشور و ارائه خدمات گسترده و مفید به اقشار گوناگون مردم و همچنین ضرورت برنامه‌ریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از آن اقتضا می‌کند که نقطه کانونی متمرکزی برای سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور به وجود آید. به این مناسبت، شورای عالی فضای مجازی کشور با اختیارات کافی به ریاستِ رئیس جمهور تشکیل می‌گردد و لازم است به کلیه مصوبات آن ترتیب آثار قانونی داده شود.

مقدمه

 باید این امر را پذیرفت که اندیشمندان به دلیل بدبینی به فناوري، از قابلیت‌های فضای مجازی کمتر استفاده برده‌اند. این مسأله باعث شده است تا آثار زیان‌بار اینترنت و شبکه‌های مجازی بیشتر در جامعه‌ ما نمود پیدا کند. در واقع، این چاقوی دولبه، بیشتر از آن‌که به کار ما آید، دست خود ما را بریده است.

از نظر گیدنز، فضای سایبر، فضای تعاملی است و شبکه جهانی رایانه‌‌ها که مشتمل بر اینترنت است، آن را شکل می‌‌دهد و در فضای سایبر، چنان‌که بودریار می‌گوید: